Japonia i Korea – nie popełnij gafy kulturowej

Podróż do Japonii lub Korei Południowej to niezapomniana przygoda – pełna kontrastów, estetyki i fascynujących doświadczeń. To kraje o wysokiej kulturze osobistej, głęboko zakorzenionych tradycjach i wyjątkowym podejściu do relacji międzyludzkich. Jednak właśnie dlatego nietrudno – często nieświadomie – popełnić gafę kulturową, która może zostać odebrana jako brak szacunku lub nieuprzejmość.

W tym poradniku przedstawiamy kluczowe zasady etykiety w Japonii i Korei Południowej, które pomogą Ci zachować się z klasą, zdobyć sympatię lokalnych mieszkańców i uniknąć niezręcznych sytuacji.

1. Ukłony i powitania – nie wystarczy uśmiech

W Japonii ukłon (ojigi) to podstawowy sposób powitania, przeproszenia i podziękowania. Jego głębokość i długość zależy od kontekstu.

• Delikatne skinienie głową wystarczy przy codziennych spotkaniach.
• Głębszy ukłon (ok. 30°) stosuje się wobec osób starszych, przełożonych lub klientów.

W Korei Południowej również wykonuje się ukłony, szczególnie w sytuacjach oficjalnych. W codziennym życiu wystarczy delikatne skłonienie głowy w połączeniu z uśmiechem i słowami powitania:

• Annyeonghaseyo (안녕하세요) – formalne „dzień dobry”.

Czego unikać:

• Nie próbuj podawać ręki jako pierwszej – choć jest to coraz bardziej akceptowane, nadal nie jest standardem.
• Nie klep po ramieniu ani nie dotykaj – kontakt fizyczny z nieznajomymi nie jest mile widziany.

2. Zachowanie przy stole – rytuał szacunku

W Japonii jedzenie to niemal ceremonia. Oto kilka podstawowych zasad:

• Przed jedzeniem mówimy „Itadakimasu” (いただきます), a po – „Gochisousama deshita” (ごちそうさまでした).
• Nigdy nie wbijaj pałeczek pionowo w ryż – przypomina to rytuały pogrzebowe.
• Nie przekazuj jedzenia z pałeczek do pałeczek – również symbolika związana ze śmiercią.
• Pałeczki odkładaj na specjalny stojak (hashioki) lub na miseczkę.

W Korei Południowej ważne jest podporządkowanie się zasadom starszeństwa:

• Czekaj, aż najstarsza osoba zacznie jeść.
• Nie pij alkoholu, zanim nie zrobi tego starszy. Trzymaj kieliszek obiema rękami i odwróć głowę na bok przy piciu.
• Pałeczki i łyżka są używane razem – nie trzymaj obu w jednej ręce.

W obu krajach:

• Jedzenie na głos nie jest faux pas – siorbanie zupy lub makaronu oznacza, że Ci smakuje.
• Lepiej nie zostawiać resztek – to może sugerować, że jedzenie było nie do końca zjadliwe.

3. Prezenty, wdzięczność i grzeczność

W Japonii:

• Wręczanie prezentów to ważny rytuał – dajesz je obiema rękami i z ukłonem.
• Opakowanie jest tak samo ważne jak zawartość – najlepiej użyć specjalnego papieru lub torby prezentowej.
• Nigdy nie otwieraj prezentu przy osobie, która go wręczyła (chyba że zachęci).

W Korei Południowej:

• Wręczając coś (nawet pieniądze lub kartę), użyj obu rąk – to oznaka szacunku.
• Prezent dla gospodarzy (np. jedzenie, słodycze) jest mile widziany, szczególnie przy pierwszej wizycie.
• Unikaj liczby 4 (cztery – sa – brzmi jak „śmierć”) i białych kwiatów (kojarzą się z pogrzebami).

4. Cisza, przestrzeń i harmonia społeczna

Japonia:

• Głośne rozmowy w metrze, na ulicy lub w restauracji są źle widziane.
• W transporcie publicznym wycisz telefon, nie rozmawiaj przez komórkę.
• Unikaj wyrażania emocji zbyt ekspresyjnie – krzyk, śmiech, przesadne gesty nie pasują do japońskiej kultury harmonii (wa).

Korea Południowa:

• Chociaż kultura jest nieco bardziej ekspresyjna niż w Japonii, nadal obowiązuje powściągliwość w miejscach publicznych.
• Unikaj wszczynania kłótni czy konfrontacji – zachowuj spokój i uprzejmość.
• Utrzymuj czystość wokół siebie – zostawianie śmieci czy niedopałków może być źle odebrane.

5. Zasady w świątyniach i domach prywatnych

W obu krajach:

• Zdejmij buty przed wejściem do domu, świątyni, niektórych tradycyjnych restauracji czy hosteli (ryokan, hanok).
• Jeśli dostaniesz kapcie – nie wchodź w nich do łazienki, tam zwykle są oddzielne klapki.
• W świątyniach zachowuj ciszę, nie rób zdjęć bez pozwolenia, nie wskazuj palcem na ołtarze lub posągi.

6. Zachowanie wobec starszych i przełożonych

W Japonii i Korei istnieje silna hierarchia społeczna.

• Mów formalnie do osób starszych – używaj grzecznych zwrotów.
• Przekazuj rzeczy obiema rękami, zawsze z lekkim ukłonem.
• Nie przerywaj i nie poprawiaj – to może zostać odebrane jako brak szacunku.

Podsumowanie

Podróż do Japonii i Korei Południowej to wejście w zupełnie inny świat – subtelny, pełen zasad i niewypowiedzianych reguł. Warto się z nimi zapoznać, by nie tylko uniknąć niezręczności, ale przede wszystkim okazać szacunek dla lokalnej kultury. To właśnie dbałość o detale i wrażliwość na kontekst sprawiają, że jesteśmy mile widziani jako goście. A kiedy Japończyk lub Koreańczyk uśmiechnie się do Ciebie z uznaniem – wiedz, że zrobiłeś wszystko tak, jak trzeba.

W wolnej chwili przeczytaj również https://wildcone.pl lub https://pomni24.pl